Dieta dla seniora powinna być dobrze zbilansowana i dostosowana do wieku oraz stanu zdrowia. Po 60. roku życia kluczowe jest dostarczanie białka i antyoksydantów wspierających organizm. Po 70. roku życia należy dbać o lekkostrawne posiłki i florę jelitową, a po 80. roku życia kluczowe jest łatwe spożywanie posiłków oraz odpowiednie nawodnienie. W każdym wieku warto unikać nadmiaru soli i cukru oraz dbać o spożycie wapnia, błonnika i zdrowych tłuszczów. Dowiedz się więcej!
Sprawdź też:
- Aktywny senior na emeryturze – dlaczego nie warto siedzieć na kanapie?
- Czy istnieją sposoby na długowieczność i co ma z tym wspólnego zdrowy mikrobiom?
- Jak dbać o zdrowie po 60-tym roku życia?
- Mikrobiom u seniorów – jak zadbać o starzejący się mikrobiom?
- Probiotyki dla seniorów – kiedy warto je stosować?
- W jaki sposób mikrobiom zmienia się wraz ze starzeniem się organizmu? Dlaczego osoby 60+ potrzebują dedykowanego probiotyku?
- Polifarmakoterapia – jak wpływa na nasz mikrobiom?
- Spontaniczna aktywność fizyczna dla seniorów – czym jest NEAT i jak korzystać z jej potencjału w starszym wieku?
Zasady żywienia osób starszych
W starszym wieku warto zadbać zwłaszcza o dostarczanie składników, które wspierają serce, układ pokarmowy i mięśnie, a jednocześnie unikać produktów, które mogą obciążać organizm.
Najważniejsze zasady zdrowego odżywiania seniorów to:
Regularność posiłków
Spożywanie 4–5 mniejszych posiłków dziennie pomaga utrzymać stabilny poziom energii i zapobiega nagłym skokom cukru we krwi.
Wysoka jakość białka
Wraz z wiekiem tracimy masę mięśniową, dlatego należy zadbać o odpowiednią ilość białka, np. z chudego mięsa, jajek, ryb, roślin strączkowych i nabiału.
Błonnik pokarmowy
Błonnik pomaga w prawidłowej pracy jelit i zmniejsza ryzyko zaparć[1]. Jego najlepszymi źródłami są warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty i nasiona.
Zdrowe tłuszcze
Zdrowe tłuszcze wspierają serce i pracę mózgu[2]. Znajdują się w tłustych rybach, takich jak łosoś, makrela, oliwie z oliwek i awokado.
Wapń i witamina D
Są kluczowe dla zdrowia kości. Wapń można znaleźć w nabiale, jarmużu i sardynkach, natomiast poza sezonem letnim można przyjmować suplementy diety z witaminą D.
Nawodnienie
Wraz z wiekiem odczuwanie pragnienia maleje, co zwiększa ryzyko odwodnienia. Zaleca się picie co najmniej 1,5–2 litrów płynów dziennie, w tym wody i lekkich bulionów.
Dieta dla seniora po 60. roku życia
Po 60. roku życia dieta powinna wspierać układ krążenia, dostarczać odpowiednią ilość błonnika i wzmacniać odporność. Należy zadbać o obecność warzyw bogatych w antyoksydanty. Warto, aby w diecie były produkty pełnoziarniste, które pomagają kontrolować poziom cukru we krwi i wspierają trawienie. Ryby powinny być spożywane co najmniej 2 razy w tygodniu, aby chronić serce.
Dieta dla seniora – przykładowy jadłospis dla osób 60+
-
Śniadanie: owsianka z mielonymi orzechami i jogurtem naturalnym.
W przypadku nietolerancji laktozy może być to jogurt roślinny. - Drugie śniadanie: kanapka z chleba pszenno-żytniego z humusem i gotowanym burakiem.
- Obiad: gotowany dorsz, kasza gryczana i surówka z marchewki i jabłka.
- Podwieczorek: koktajl z owoców na bazie kefiru bez laktozy.
- Kolacja: omlet z warzywami i chlebem żytnim.
Dieta dla seniora po 70. roku życia
Po 70. roku życia układ trawienny staje się bardziej wrażliwy, dlatego warto ograniczyć spożywanie surowych warzyw i zastąpić je gotowanymi lub duszonymi. Aby wesprzeć funkcjonowanie jelit, dieta dla osób starszych w tym przedziale wiekowym powinna zawierać fermentowane produkty mleczne, takie jak kefir, jogurt naturalny czy maślanka. W przypadku nietolerancji laktozy, która pojawia się z wiekiem, naturalnych probiotyków lepiej szukać w fermentowanej soi czy kiszonkach.
Jakie zasady żywienia warto stosować po 70.?
- Jeść lekkostrawne produkty zamiast tłustych i ciężkostrawnych potraw.
- Ograniczać czerwone mięso, które można zastąpić drobiem lub rybami.
- Spożywać mniejsze porcje, ale częściej – najlepiej co 3-4 godziny.
- Regularnie spożywać warzywa gotowane na parze, duszone lub w formie zup.
Dieta dla seniora po 80. roku życia
Po 80. roku życia organizm ma zmniejszone zapotrzebowanie kaloryczne, ale nadal potrzebuje dużej ilości składników odżywczych. W tym wieku warto skupić się na produktach łatwych do spożycia i lekkostrawnych.
Warto skupić się na posiłkach półpłynnych, np. zupach, koktajlach, kaszach na mleku, które są łatwiejsze do przeżucia. Ważna jest odpowiednia ilość białka w postaci jajek, ryb i miękkiego mięsa. W diecie powinno znaleźć się więcej zdrowych tłuszczów, np. oliwa z oliwek, awokado. Istotne jest regularne nawadnianie organizmu, aby uniknąć odwodnienia[3].
Przypisy:
[1] Katherine D. McManus, MS, RD, LDN, Healthy eating for older adults, 2019, Harvard Health Publishing, https://www.health.harvard.edu/blog/healthy-eating-for-older-adults-2019062016868
[2] Frank B. Hu, Diet strategies for promoting healthy aging and longevity: An epidemiological perspective, 2023, Journal of Internal Medicine, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/joim.13728
[3] ESPEN guideline on clinical nutrition and hydration in geriatrics, Practice Guideline Clin Nutr
. 2019 Feb;38(1):10-47. doi: 10.1016/j.clnu.2018.05.024., https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30005900/
