Penicylina – zastosowanie, skutki uboczne i osłona

Antybiotyki z grupy penicylin zostały odkryte przez przypadek, tymczasem do dziś mają szerokie zastosowanie w medycynie.

Co to jest penicylina?

Był rok 1928, kiedy wynalazca penicyliny Alexander Fleming, robiąc porządki w swoim laboratorium, zaobserwował, że grzyb pleśniowy (pędzlak zidentyfikowany później jako Penicillium notatum), który rozwinął się na jednym z naczyń laboratoryjnych, zahamował wzrost kolonii gronkowca złocistego. Grzyb wytwarzający penicylinę stał się zalążkiem leku wszechczasów.

To przypadkowe odkrycie zrewolucjonizowało medycynę i umożliwiło walkę z chorobami zakaźnymi, które wcześniej powodowały śmierć milionów ludzi. Dziś, dzięki licznym badaniom na temat leku, możemy korzystać z różnego typu penicylin.

Rodzaje penicyliny:

• penicylina naturalna– to przede wszystkim podawana w zastrzykach penicylina benzylowa (inaczej penicylina krystaliczna lub penicylina G)
• penicylina półsyntetyczna– amoksycylina, piperacylina, ampicylina i inne

Penicyliny półsyntetyczne są lepiej wchłaniane przez organizm, dlatego można je podawać w tabletkach. Penicylina w tabletkach jest też zdecydowanie częściej stosowana, gdyż działa na więcej szczepów bakterii patogennych.

Zastosowanie penicyliny

Antybiotyki z grupy penicylin stanowią skuteczną broń w leczeniu różnego typu infekcji bakteryjnych, atakujących zarówno drogi oddechowe, jak i układ moczowy czy przewód pokarmowy, oraz takich, które mogą wywołać zakażenie skóry bądź zakażenie ogólnoukładowe, potocznie nazywane sepsą.

Penicylina przepisywana jest osobom w różnym wieku. Można ją podawać także kobietom w ciąży, jednak antybiotyki w ciąży powinny być stosowane pod bacznym okiem lekarza i tylko zgodnie z jego zaleceniami.

Podobnie jak w przypadku innych leków, antybiotyk z penicyliną należy stosować ze szczególną ostrożnością. Żaden antybiotyk bez recepty nie jest dostępny na polskim rynku – antybiotyki zawsze należy przyjmować ściśle według wskazań lekarza i tylko w razie konieczności. Należy też zwrócić szczególną uwagę, czy po podaniu leku, nie występuje uczulenie na penicylinę.

Penicylina – skutki uboczne, o których warto wiedzieć

Ryzykiem związanym ze stosowaniem penicyliny jest reakcja alergiczna. Naturalna penicylina należy do najsilniej uczulających substancji, dlatego jest podawana sporadycznie i jedynie pod obserwacją. Penicylina półsyntetyczna znacznie rzadziej wywołują alergię, jednak może się to zdarzyć.

Uczulenie na penicylinę może się objawiać na różne sposoby. Jednym z nich jest pokrzywka, która ustępuje po odstawieniu leku. Oprócz tego mogą wystąpić m.in. gorączka, wodnisty katar, kichanie, swędzenie i zaczerwienienie oczu.

Bardzo rzadką reakcją jest wstrząs anafilaktyczny, który wymaga natychmiastowej pomocy medycznej. Wstrząs objawia się m.in. poprzez trudności z oddychaniem, bóle brzucha, nudności, wymioty lub biegunkę, drgawki, słaby puls i spadek ciśnienia tętniczego, zawroty głowy, utratę świadomości, a ponadto objawy skórne (pokrzywka, swędzenie) i oczne (zaczerwienienie, pieczenie).

Zazwyczaj uczulenie na penicylinę rozpoczyna się pojawieniem zmian na skórze. Czasami objawy, które mogą wskazywać na alergię, wynikają jednak z choroby. Niemniej zawsze należy poinformować o nich lekarza, który może zalecić przeprowadzenie badań w poradni alergologicznej. Ponadto zdarza się, że antybiotykoterapia skutkuje niedokrwistością, która jednak po jakimś czasie przemija.

Bierzesz antybiotyk? Chroń naturalną florę jelitową!

Chociaż antybiotyki pomagają uporać się z bakteriami powodującymi chorobę, przy okazji wyjaławiają też dobroczynną florę jelitową organizmu. Dlatego skutkiem ubocznym antybiotykoterapii bywają też biegunki oraz infekcje grzybicze.

Specjaliści zalecają więc ochronę naturalnej flory bakteryjnej w jelitach poprzez przyjmowanie probiotyku lub synbiotyku. Synbiotyki zawierają probiotyki, czyli dobre bakterie, oraz prebiotyki, które stanowią źródło energii dla bakterii, potrzebne im do wzrostu i szybkiego namnażania się.

Dobry synbiotyk powinien zawierać w składzie pałeczki kwasu mlekowego, dzięki którym możliwe jest zredukowanie ryzyka grzybicy. To proste rozwiązanie, jakim jest sięgnięcie po synbiotyk, sprawia, że terapia antybiotykiem może nie odbić się negatywnie na naszym zdrowiu i samopoczuciu.