Wpływ maślanu sodu na zespół jelita drażliwego
Maślan sodu pozwala zwiększać ilość kwasu masłowego w jelicie. Kwas masłowy odgrywa za to istotną rolę we wsparciu regulacji pracy jelit. Jego działanie obejmuje[1]:
- Wspieranie mikrobiomu jelitowego: Regularne dostarczanie maślanu sodu sprzyja utrzymaniu równowagi bakteryjnej części mikrobioty jelitowej, wspierając rozwój korzystnych bakterii. W przypadku zespołu jelita drażliwego mikrobiom może ulegać zaburzeniu.
- Zwiększanie ilości kwasu masłowego w jelicie: W przypadku częstych biegunek, zaparć, zmniejszonej ilości błonnika w diecie przy IBS, może dochodzić do większego zapotrzebowania na kwas masłowy[2]. Podwyższenie poziomu kwasu masłowego w jelicie można osiągnąć m.in. poprzez przyjmowanie soli sodowej kwasu masłowego.
- Odżywienie błony śluzowej nabłonka jelitowego: Kwas masłowy stanowi główne źródło energii na komórek nabłonka jelitowego. Wspiera integralność błony jelitowej i jej regenerację. Dzięki temu zapewnia prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego.
Czym jest IBS i jak wpływa na organizm?
Zespół jelita drażliwego, czyli IBS to przewlekłe schorzenie jelit charakteryzujące się nawracającymi bólami brzucha[3]. Może objawiać się różnorodnie – niektóre osoby cierpią dodatkowo na przewlekłe zaparcia, inne zmagają się z nawracającymi biegunkami, a jeszcze inne doświadczają obu tych problemów naprzemiennie. Wspólną cechą IBS jest zwiększona wrażliwość jelit na bodźce, co prowadzi do dyskomfortu i zaburzeń rytmu wypróżnień.
Jaką rolę pełni maślan sodu?
Maślan sodu to związek chemiczny będący pochodną kwasu masłowego, jednego z krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), który powstaje w jelitach w wyniku fermentacji błonnika przez mikroorganizmy[4]. Jego kluczowe funkcje obejmują:
- Wspieranie nabłonka jelitowego: Stanowi on główne źródło energii dla kolonocytów, czyli komórek nabłonka błony śluzowej jelit, co może wspierać integralność bariery jelitowej. Odpowiednia funkcja nabłonka jelitowego jest kluczowa dla zdrowia układu pokarmowego, ponieważ wpływa na szczelność bariery jelitowej.
- Wspieranie równowagi mikrobioty jelitowej: Regularne dostarczanie maślanu sodu sprzyja utrzymaniu równowagi bakteryjnej części mikrobioty jelitowej, wspierając rozwój korzystnych bakterii.
- Dbanie o poziom kwasu masłowego: W przypadku częstych biegunek, zaparć, zmniejszonej ilości błonnika w diecie przy IBS, może dochodzić do większego zapotrzebowania na kwas masłowy. Podwyższenie poziomu kwasu masłowego w jelicie można osiągnąć m.in. poprzez przyjmowanie soli sodowej kwasu masłowego.
Czy przyjmowanie maślanu sodu jest pomocne w IBS?
Odpowiednia ilość kwasu masłowego w jelicie umożliwia prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Natomiast podwyższenie poziomu kwasu masłowego w jelicie można osiągnąć m.in. poprzez przyjmowanie soli sodowej kwasu masłowego, czyli właśnie maślanu sodu. Można to robić zarówno w przypadku zaparć, jak i biegunek w przebiegu zespołu jelita drażliwego1.
Kiedy warto sięgnąć po maślan sodu?
Maślan sodu wspiera pracę jelit i może być stosowany do postępowania dietetycznego w następujących sytuacjach:
- przewlekłe zaburzenia trawienne, takie jak IBS
- biegunki różnego pochodzenia
- przewlekłe lub powtarzające się zaparcia
- zaburzenia czynności układu pokarmowego, objawiające się bólami brzucha i wzdęciami
- niedobory pokarmowe (np. stosowanie diety ubogoresztkowej niedostateczna podaż błonnika pokarmowego)
Jak stosować maślan sodu?
Produkty zawierające maślan sodu dostępne są w różnych postaciach, a ich dawkowanie zależy od zaleceń producenta. W przypadku przewlekłych problemów trawiennych zaleca się regularne stosowanie przez dłuższy czas. Najlepiej przyjmować je przez co najmniej 3 miesiące. Produkt z maślanem sodu powinien być przyjmowany pod okiem lekarza.
IBS to schorzenie, które może znacząco wpłynąć na jakość życia. Odpowiednie wsparcie jelit, na przykład poprzez przyjmowanie maślanu sodu, może pomóc w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego.
Przypisy:
[1] Załęski A., Banaszkiewicz A., Walkowiak J., Butyric acid in irritable bowel syndrome. Prz Gastroenterol 2013; 8 (6): 350–353.
[2] M. Barcz, L. Wronka, Butyric acid – Usage in the irritable bowel syndrome, Gastroenterologia Polska 20(4):165-168, https://www.researchgate.net/publication/287083727_Butyric_acid_-_Usage_in_the_irritable_bowel_syndrome
[3] Definition & Facts for Irritable Bowel Syndrome, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/irritable-bowel-syndrome/definition-facts
[4] Martyniak A, Medyńska-Przęczek A, Wędrychowicz A, Skoczeń S, Tomasik PJ. Prebiotics, Probiotics, Synbiotics, Paraprobiotics and Postbiotic Compounds in IBD. Biomolecules. 2021; 11(12):1903. https://doi.org/10.3390/biom11121903
