SIBO to zespół rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim, który prowadzi do nadmiernej fermentacji składników pokarmowych. Wywołuje to wzdęcia, bóle brzucha, gazy i zmiany rytmu wypróżnień. Odpowiednio dobrana dieta może łagodzić objawy i wspierać leczenie farmakologiczne.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jaka dieta przy SIBO ma potwierdzenie w badaniach,
- które produkty są dozwolone, a których lepiej unikać,
- jak wygląda przykładowy jadłospis zgodny z zasadami low FODMAP.
Jaka dieta przy SIBO sprawdza się najlepiej?
Najlepiej przebadanym i najczęściej rekomendowanym modelem żywieniowym przy SIBO jest dieta low FODMAP[1] – opracowana przez Monash University i poparta licznymi badaniami. Jej celem jest czasowe ograniczenie fermentujących węglowodanów (m.in. fruktozy, laktozy, fruktanów, galaktanów i polioli), które nasilają objawy.
Dieta low FODMAP składa się z trzech faz:
- eliminacji,
- stopniowej reintrodukcji,
- personalizacji diety.
Sama eliminacja (czyli najbardziej restrykcyjny etap) nie powinna trwać dłużej niż 2–6 tygodni[2], a dalsze etapy powinny być prowadzone najlepiej pod okiem dietetyka. W praktyce ten model może być też połączony z zasadami diety przeciwzapalnej – chodzi o dobór produktów, które są łagodne dla jelit, wspierają mikrobiom i nie nasilają stanu zapalnego w obrębie przewodu pokarmowego.
Sprawdź też:
- Dieta przeciwzapalna – zasady, dla kogo, kiedy stosować, jakie produkty
- IBS czy SIBO? A może jedno i drugie? Jak rozróżnić objawy i czy mogą występować jednocześnie?
- Zespół jelita drażliwego (IBS) – co to jest, jakie daje objawy i jak go leczyć?
- Co jeść, a czego nie, gdy zmagasz się z IBS? Dieta przy zespole jelita drażliwego
- W jaki sposób maślan sodu wspiera pracę jelit?
Produkty dozwolone przy SIBO i produkty, których lepiej unikać
Na diecie przy SIBO kluczowe jest nie tylko co jemy, ale też jak jemy. Zaleca się regularność, unikanie podjadania i odpowiednią objętość posiłków.
Do produktów dozwolonych w SIBO na etapie eliminacyjnym należą m.in.:
- marchewka, ogórek, bakłażan, cukinia, dynia, szpinak (w małych ilościach),
- banany (niedojrzałe), kiwi, truskawki, winogrona,
- ryż, komosa ryżowa, płatki owsiane,
- jajka, tofu, mięso drobiowe, ryby,
- oliwa z oliwek, masło klarowane,
- przyprawy: imbir, bazylia, oregano, kurkuma,
- fermentowane produkty o niskiej zawartości FODMAP, np. niektóre kiszonki.
Przy SIBO warto za to unikać tych produktów:
- cebuli, czosnku[3], pora, brokułów (główki), kalafiora,
- jabłek, gruszek, arbuzów, śliwek,
- mleka i jogurtów zawierających laktozę,
- produktów z dodatkiem syropu glukozowo-fruktozowego,
- ciecierzycy, fasoli, soczewicy (szczególnie z puszki),
- gumy do żucia, cukierków bez cukru (zawierają poliole).
Dieta przy SIBO – jadłospis low FODMAP na cały dzień
Oto przykładowy dzienny jadłospis na diecie low FODMAP w fazie eliminacyjnej, która jest najbardziej restrykcyjna:
- śniadanie: owsianka na napoju owsianym z kiwi i łyżką pestek dyni,
- drugie śniadanie: omlet z cukinią i rukolą,
- lunch: gotowany ryż z pieczoną dynią, filetem z dorsza i oliwą z oliwek,
- podwieczorek: niedojrzały banan z łyżką masła orzechowego,
- kolacja: sałatka z komosy ryżowej, ogórka, rukoli i jajka na twardo.
Z czasem dieta przy SIBO staje się bardziej elastyczna – zwłaszcza po etapie reintrodukcji, kiedy już wiesz, jakie produkty Ci szkodzą, a które są dla Ciebie neutralne.
Sprawdź nasz e-book z jadłospisami dla osób stosujących dietę Low FODMAP: DARMOWY E-BOOK DO POBRANIA.
Q&A – najważniejsze pytania o dietę przy SIBO
Jak długo stosować dietę low FODMAP przy SIBO?
Etap eliminacyjny trwa zazwyczaj 2–6 tygodni. Następnie rozpoczyna się proces reintrodukcji i personalizacji diety. Cały protokół najlepiej przeprowadzić pod opieką dietetyka.
Czy dieta low FODMAP leczy SIBO?
Nie – dieta łagodzi objawy i wspiera leczenie, ale nie eliminuje przyczyny choroby. Podstawą terapii SIBO jest leczenie przyczynowe, często z użyciem antybiotyków lub preparatów ziołowych.
Czy dieta przeciwzapalna może być stosowana razem z low FODMAP?
Tak – wiele zasad diety low FODMAP i diety przeciwzapalnej się pokrywa[4]. Warto wybierać produkty, które jednocześnie mają niski poziom FODMAP i działanie łagodzące, np. dynię, cukinię, oliwę z oliwek, siemię lniane czy imbir.
Przypisy:
[1] Ted George O Achufusi, Anuj Sharma, Ernesto A Zamora, Divey Manocha, Small Intestinal Bacterial Overgrowth: Comprehensive Review of Diagnosis, Prevention, and Treatment Methods, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7386065/
[2] Dieta low FODMAP – zasady i zastosowanie, https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-low-fodmap-zasady-i-zastosowanie/
[3] FODMAPs and Irritable Bowel Syndrome, Monash University, https://www.monashfodmap.com/about-fodmap-and-ibs/
[4] Dieta Low Fodmap – tabela produktów, https://dietaprzeciwzapalna.pl/dieta-low-fodmap-tabela/